Η Πραισός και η περιοχή της. Praesos and it;s area



Στο κέντρο της χερσονήσου της Σητείας ανάμεσα στις κοιλάδες που σχηματίζουν οι δυο βραχίονες του ποταμού που στην αρχαιότητα λεγόταν Δίδυμος ή Στόμιος βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας Πραισού πρωτεύουσας των Ετεοκρητών και η περιοχή με τους οικισμούς που μέχρι πρόσφατα αποτελούσαν την κοινότητα Πραισού δηλαδή τα χωριά Βαβέλοι (σήμερα Νέα Πραισός) Κανένες (σήμερα Άγιος Σπυρίδωνας) τα ερημωμένα πρόσφατα χωριά Καλαμαύκι και Παντέλι και τα ερειπωμένα από παλιά Πρασοί (ερήμωσε γύρω στο 1651) και το μετόχι Πετρούνια (ερημωμένο κάποια εποχή από τη χολέρα).





Η Ελληνιστική Πραισός καταστράφηκε γύρω στο 145 π. Χ. «Κατέσκαψαν δ’ Ιεραπύτνιοι Πραισόν» λέει ο Στράβων.
Η καταστροφή της δεν σήμανε το τέλος του αρχαίου κόσμου και του πολιτισμού στην περιοχή μας όπου η ζωή συνεχίστηκε όπως δείχνουν όχι μόνο διάφορα ίχνη από την επόμενη ιστορική περίοδο εκείνη της Ρωμαϊκής κυριαρχίας, αλλά και η συνέχιση του ονόματος της μέσα από το ερημωμένο σήμερα χωριό Πρασοί που βρίσκεται στους πρόποδες του λόφου της Α Ακρόπολης που και αυτός μέχρι σήμερα ακούγεται ως Πρασοκέφαλο δηλαδή λόφος των Πρασών.
Δεν γνωρίζουμε πολλά για την Βυζαντινή περίοδο και την αραβοκρατία. Το χωριό Κανένες θεωρείται ότι ιδρύθηκε από Βυζαντινό εξόριστο ευγενή ή στρατηγό.
Η Ενετοκρατία στην Κρήτη ξεκίνησε από το 1212 και γύρω στο 1645 η περιοχή μας άρχισε να υποδουλώνεται σταδιακά στους Τούρκους. Για την Ενετοκρατία έχουμε μαρτυρίες από αρκετές πηγές και μνημεία που έμειναν στην περιοχή κυρίως εκκλησίες. Με την εισβολή των Τούρκων καταστράφηκε ολοσχερώς το χωριό Πρασοί και μισοερημώθηκαν τα άλλα. Οι Βαβέλοι και το Καλαμαύκι σταδιακά μετατράπηκαν σε αμιγώς Οθωμανικά χωριά, όχι όμως και ο Κανένες που έμεινε προπύργιο του Χριστιανισμού. Ο μικρός οικισμός Παντέλι έχει μια παρουσία από τον 14ο αιώνα. Η Τουρκοκρατία ήταν οδυνηρή για τους κατοίκους που μπόρεσαν να απαλλαγούν από την τυραννία αρχές του 20ου αιώνα. Από τότε ξαναζωντάνεψαν οι οικισμοί για να οδηγηθούν στον μαρασμό με το κύμα της αστυφιλίας των τελευταίων δεκαετιών.

Ένας τεράστιος πλούτος από ιστορικές μνήμες, παραδόσεις, ήθη, έθιμα αλλά και τεκμήρια του λαϊκού πολιτισμού χάνονται. Η Κιβωτός της Πραισού έχει συμβολικό χαρακτήρα. Σαν άλλος Νώε συγκεντρώνω εδώ και μια εικoσιπενταετία ότι μπορεί να σωθεί από τις κατακλυσμιαίες μεταβολές της εποχής μας

Έχω σχεδόν ολοκληρώσει την καταγραφή της τοπικής διαλέκτου, της ιστορίας διαχρονικά, λαογραφικού υλικού (θρύλους, παραδόσεις, δημοτική ποίηση και άλλα ). Επίσης έχω καταγράψει ένα μεγάλο μέρος της χλωρίδας (συνοδευόμενο από φωτογραφικό υλικό) και της πανίδας (ποιμενικά και άλλα) αλλά και τα τοπωνύμια προσπαθώντας να ανιχνεύσω τι κρύβεται πίσω τους. Οι ναοί με τους θρύλους τους αλλά και η ανίχνευση της ιστορίας τους είναι ένα άλλο κομμάτι που επεξεργάζομαι.
Πρόσφατα προχώρησα σε δοκιμαστική έκδοση μέρους του υλικού . Συγκεκριμένα εξέδωσα μέσω του Πολιτιστικού συλλόγου της Πραισού που έχει αναλάβει και την διακίνηση, τον Α τόμο της εργασίας μου : "Λαογραφικά από την περιοχή Πραισού Σητείας και ιστορίες από την ευρύτερη περιφέρειά της" καθώς και το πόνημα
"Δημώδεις παραδόσεις, θρύλοι, ιστορίες, αρχαίοι μύθοι, παραμύθια από την περιοχή ΠΡΑΙΣΟΥ Σητείας και τη ευρύτερη περιφέρειά της"

Αν και απώτερος σκοπός μου είναι η έντυπη έκδοση και του λοιπού υλικού που έχω συλλέξει, το διαδίκτυο είναι ένας τόπος που μπορεί να δώσει κανείς μια εικόνα του τόπου του. Ξεκίνησα με την πρόθεση να κάνω ένα ακόμη site σαν τα χιλιάδες άλλα. Στην πορεία όμως είδα ότι ήταν αρκετά γοητευτικό να δώσω αυτό που θέλω με ένα πιο ποιητικό και πρωτότυπο τρόπο. Να δώσω το ότι έχω συμπεριλάβει στην έννοια Πραισός δηλαδή την διαχρονική ιστορία, τις παιδικές μου μνήμες, την έμπνευση μου από το τοπίο, τις φαντασιώσεις μου, μέσα από ένα τρόπο όπου το όνειρο μπλέκεται με την πραγματικότητα και η φαντασία με την ποίηση. Έτσι παρ' όλες τις τεχνικές δυσχέρειες στον χειρισμό της επεξεργασίας των εικόνων νομίζω ότι αξίζει τον κόπο να συνεχίσω έτσι ή και έτσι.
Το πέρασμα μου από την αγιογραφία έχει επηρεάσει την αισθητική μου (αδιαφορία για την προοπτική, πολλαπλά επίπεδα, το μεταφυσικό).
Χρησιμοποιώ στοιχεία που με γοητεύουν και αποδίδουν καλύτερα αυτά που θέλω να δώσω όπως από την Κλασσική τέχνη, τους Οριενταλιστές και Προραφαηλίτες ζωγράφους, και τελικά και κυρίως από το σουρεαλισμό που είναι πανταχού παρών, χωρίς να αποφεύγω όπου χρειάζεται την κλασσική παρουσίαση. Η ενσωμάτωση στοιχείων της λαϊκής τέχνης στις ταινίες του μεγάλου Γεωργιανού σκηνοθέτη Σεργκέι Παρατζάνωφ με έχει γοητεύσει αφάνταστα και σε πολλά ταμπλώ είμαι επηρεασμένος από την αισθητική του. Τα κολλάζ του Οδυσσέα Ελύτη επίσης είναι μια άλλη πηγή έμπνευσής μου.
Σε πολλές συνθέσεις για την αρχαία Πραισό χρησιμοποιώ αγάλματα και αγαλματίδια, θέλοντας να δείξω το πέτρωμα του χρόνου σαν να είναι οι φιγούρες πια απόμακρες και πετρωμένες. Στις πιό πολλές αναπαραστάσεις οι πρωταγωνιστές δείχνουν να ποζάρουν στον φακό σαν τις παλιές φωτογραφίες όταν όλη η οικογένεια στηνόταν απέναντι από αυτόν που την απεικόνιζε.
Η αποστασιοποίηση από τα γεγονότα μου δίνει την δυνατότητα της υπέρβασης κάνοντας τους πρωταγωνιστές να χάσουν την δραματικότητά τους και να μετατραπούν σε διακοσμητικές φιγούρες. Τη δυνατότητα μιάς εικαστικής αναπαράστασης τους, κάτι σαν τις πόζες σε συνθέσεις της Αρ Νουβώ.
Αλλά κυρίως όλα έχουν μια θεατρικότητα. Εμείς είμαστε οι θεατές μιας παράστασης και οι πρωταγωνιστές απευθύνονται σ' εμάς.

Ερρίκος Πέτρου Σκουλούδης

In the center of Sitia’s peninsula between the valleys formed by the two branches of the river called in ancient times Didymos(Twin) or Stomios are the ruins of Praesos the ancient capital of Eteocretans and the area with the settlements which until recently were the community of Praisos : The villages Vaveli ( Today New Praisos) Kanenes ( today St. Spyridon), the recently desolated villages Kalamafki and Pandeli and the ruinous now village of Prassi (abandoned around 1651) and the settlement Petrounia (once ravaged by cholera).

In Praisos area vast installment begins during the Middle Minoan period (2100-1650) when it appears to have built most of the megalithic structures, and since then we have a continuous habitation.
The city of Praisos was founded around 1100 BC and coincides with the Dorian invasion and had a continuous life for about 1000 years. Praisos was the capital of Eteocretans the pure descendants of the Minoans who were gradually joined the Mycenians and later were repulsed eastwards by the Dorian conquerors. The city was spread over three hills or Acropolis .
In the city remained a language written in the Ionic alphabet that of Eteocretans still a mystery for linguists. The period of greater prosperity was during classical and early Hellenistic times when we have like other cities of Crete, Doric institutions.

Hellenistic Praisos was destroyed around 145 BC by Ierapytnians .

Life continued in the village known until today as Prassi located at the foot of the main Acropolis

We do not know many things about the Byzantine period and the Arab occupation. The village Kanenes was found according to the legend by a Byzantine exiled nobleman or General with the same name.
The Venetian period in Crete began in 1212 and around 1645 our region was gradually enslaved by ottomans. During the Venetian period many churches were built. With the invasion of the Turks the village Prassi was destroyed completely and other villages were devastated or lost the three quarters of their population. The remaining populations of Vaveli and Kalamafki gradually not standing the oppression were converted to islam but not Kanenes which remained a stronghold of Christianity. The small village of Pandeli has a presence since the 14th century. The ottoman period was painful for people who could be released in the early 20th century from it’s tyranny after many revolutions. After the liberation the setllements revived and the destroyed churches were reconstructed. The settlements were led to decline in recent decades because of the wave of urbanization.

A huge wealth of historical memories, traditions, customs and items of popular culture are lost. The Ark of Praisos is symbolic. Like other Noah i am gathering what can be saved from the cataclysmic changes of our time
I have almost completed recording the local dialect, local history through the ages, folk material (legends, traditions, folk poetry and more). I've also recorded a large part of the plants (with photos), the legends and history of the churches of the area etc. Recently i published with the help of the Cultural Association of Praisos the first two volumes of my work.
With this blog i have started presenting with a more poetic way the history and folklore of Praisos area and that of the greatest area of Sitia’s province. Exactly what i have included in the meaning Praisos and Sitia:Their history, my childhood memories, my inspiration from the landscape, my fantasies, through a way where the dream merge with reality and fiction with poetry.

My involvement with painting of byzantine icons and their style has influenced me (ignoring the prospectivity, multiple levels, metaphysical).
I use data that I love as from the classical art, the orientalists and Pre-Raphaelite painters, and finally and above all I am inspired by surrealism which is ubiquitous, but where necessary I don’t avoid the classic presentation. The incorporated elements of folk art in the films of the great Georgian director Sergei Parajanov fascinates me and in many panels influences my aesthetics. The collages of the great Greek poet and Nobel prize winner Odysseus Elytis is also another source of my inspiration.
In many of my compositions for ancient Praisos I use statues and figurines, wanting to show the petrifaction of time as if the figures are isolated and petrified. In most representations the actors seem to pose like in the old photos facing the camera.

The distance from the events gives me the possibility of an overrun by the protagonists who lose their drama and are turned into ornamental figures. The possibility of a pictorial representation, something like the poses in Art Nouveau.
But mainly all have a theatricality . We are the viewers of a performance and the actors are addressed to us.

Errikos Skouloudis


Σάββατο 14 Νοεμβρίου 2009

Η σφραγίδα του Σολομώντα από τη βρύση των Βαβέλων σήμερα Νέας Πραισού . The seal of Solomon from the ottoman fountain of Vavevi[Nea Praissos] חותם שלמה





Ένα από τα αποτροπαϊκά σύμβολα που σκαλίστηκαν στην πρόσοψη της οθωμανικής κρήνης των Βαβέλων είναι και η εξάλφα. Αποτελείται από αλληλοτεμνόμενα τρίγωνα και φυτική διακόσμηση ανάμεσα στα εξωτερικά σκέλη των τριγώνων
Η εξάλφα λέγεται και σφραγίδα του Σολομώντος [Mühr-ü Süleyman] γιατί συνδέεται με τον Σολομώντα [Σουλεϊμάν τούρκικα ]που οι μουσουλμάνοι τον έχουν σαν προφήτη καθώς και μεγάλο θαυματοποιό .Πάντως στον λαϊκό τους πολιτισμό ,θρύλοι για τα θαύματα του πήραν μυθικές διαστάσεις όπως για ένα δαχτυλίδι του που είχε πάνω του γραμμένο το μεγαλύτερο όνομα του θεού άγνωστο σε οιονδήποτε άλλο. Αυτό έδινε στον Σολομώντα την δύναμη να διατάζει τους δαίμονες και τα τζίνια και να συνομιλεί με τα ζώα. Πιστευόταν από τους προληπτικούς ότι ήταν ένα φυλαχτό με μαγικές θεραπευτικές ιδιότητες.
Σαν αποτέλεσμα την σφραγίδα του Σολομώντα χρησιμοποιούσαν οι μουσουλμάνοι από την Ινδία μέχρι την Ισπανία σαν διακοσμητικό όπως στον πυθμένα των σκευών που χρησιμοποιούσαν για πόση , στα κέρματα, σε τζαμιά και άλλα κτίρια , και αλλού.
Προφανώς η πιο πάνω παράδοση για την ιδιότητα της εξάλφας να αποτρέπει τα τζίνια από το να κάνουν κακό στο νερό θα ήταν ο λόγος της χάραξης της στην βρύση των Βαβέλων
Στο κεντρικό μοτίβο της κρήνης των Βαβέλων με την εξάλφα, ανάμεσα στα εξωτερικά σκέλη των τριγώνων υπάρχει φυτική διακόσμηση που θυμίζει φύλλα φοινικιάς .
Λέγεται ότι ο Προφήτης έκτισε το σπίτι του από φοίνικες και αυτοί συμβολίζουν την ανάπαυση και την φιλοξενία σε πολλές κουλτούρες της Μέσης Ανατολής . Ο λαός της Μεδίνα είχε χαιρέτησε τον Μωάμεθ όταν αυτός είχε μετακινηθεί από την Μέκκα , κρατώντας κλαδιά φοινικιάς σαν σημεία καλωσορίσματος και ειρήνης . Ο πρώτος μουεζίνης για να καλέσει τους πιστούς σε προσευχή ανέβηκε σε μια χουρμαδιά και από αυτό εξελίχτηκε ο μιναρές . Οι χατζήδες που επέστρεφαν από την Ιερουσαλήμ χριστιανοί και μουσουλμάνοι έφερναν μαζί τους βάγια. Η εμφάνιση εξάκτινου άστρου μαζί με βάγια εμφανίζεται από πολύ παλιά όπως σε νόμισμα του Ηρώδη του Μέγαλου.
Στην τελευταία παράσταση η σφραγίδα της βρύσης των Βαβέλων ενσωματώνεται στον πίνακα του Γουστάβου Ντορέ που χρησίμευσε για πρότυπο στον ζωγράφο που έκανε τους προφήτες στο τέμπλο του Αγίου Χαραλάμπου στον Κανένε. Συνύπαρξη Οθωμανικής και Χριστιανικής τέχνης

The main fountain of Vaveli today Nea Praesos dated from the period of ottoman occupation of the island is bearing on it’s facade various relief decorations symbols of protection from the evil spirits for not pollute the waters.
Between the patterns above the arch there were three inside of each is formed a large hexagonal or star of David or Seal of Solomon. The hexagons in Islamic geometric patterns are the symbols of heaven. Here indeed we see seven smaller hexagons, one in the centre and the other six around it corresponding to the sun and the six planets. The same correlation we see in each hexagon, where it’s six peaks correspond to each of six planets with the seventh the sun at their centre. For the large hexagon by using intermediate points between the peaks we can assign the twelve zodiac signs.
The central circle is inscribed with an hexalfa with triangles intersecting each other

The hexalfa is called seal of Solomon because it is connected with Solomon that Muslims have as a prophet and a great magician. In their culture, legends about his miracles took on mythic dimensions as for a ring which he had written on it the biggest name of god unknown to anyone else.
As a result, the seal of Solomon is used by Muslims of India to Spain as decorative at the bottom of the utensils used for drinking, coins, in mosques and other buildings, and elsewhere.
This gave Solomon the power to command demons and jeans, and converse with animals.
An Arab story tells that the demon Sakhr misled a sister of Solomon to give him the ring. Sakchr ruled for 40 days (or years in other versions) while Solomon wandered the country in poverty. Eventually Sakchr threw the ring into the sea that was swallowed by a fish that an angler caught and supplied to Solomon.
The legend of the ring thrown into the sea and found in a fish, is drawn from the history of the ring of Polycrates of Samos as recounted by Herodotus (iii.41), Strabo (xiv. 638) and others. The Arabs later gave the name of the seal of Solomon in the hexagonal star engraved on the bottom of the cups

So, according to the story narrated by Herodotus :
The tyrant Polycrates of Samos was a very lucky man. He never experienced misfortune or failure.
His friend Amasis (Pharaoh of Egypt) didn’t like it because he believed that the very happy men haven’t a happy ending. He then wrote to him that he ought to taste a sorrow.
Polycrates acknowledged his friend's advice, and an afternoon with several friends, pulled off a ship at sea. There he took the precious ring, a work of a famous craftsman, which he used it and as a seal, and with great sorrow threw it into the sea.
But after 5-6 days the ring was found. One poor fisherman, while fishing, caught a large fish. Hoping royal payment, went to the palace. At the moment, the cook wiping it, tore his stomach, he found the ring-seal and was delighted. The same joy experienced Polycrates and his surrendered.
He wrote to Amasis about this incident. He being sure for the coming misery of his friend cut off the relationship , not wanting to pity himself because of Polycrates misery. But the fears of Amasis were verified. The end of Polycrates was tragic really. Spending large amounts on salaries of foreigners guarding him he lost all his property. After adventures he was impaled by the tyrant of Sardis

Here we see behind a typical Ottoman fountain and it’s symbolism, the return to Crete after a large circle, elements of Greek culture transformed by the Arabs borrowed from the Ottomans or as stories like that of Polycrates transformed to stories of Solomon, or as sacred geometry and numerology of Pythagorean philosophy of Neoplatonists passed by Arabs and Persians to the Ottomans

This grate circle beginning from the theories of Pythagoras and the story of Polycrates of Samos passing through Arab legend about Solomon to ottomans inspired me the following illustrations

In a composition i used the icon of Solomon of the great French painter Gustave Doree a copy of which is in the church of Saint Haralambos in the village Agios Spyridon belonging with Nea Praisos to the same community.

Η σφραγίδα του Σολομώντα από τη βρύση των Βαβέλων σήμερα Νέας Πραισού .

Η κύρια κρήνη που υδρευόταν οι Οθωμανικοί Βαβέλοι, στην πρόσοψη της φέρει διάφορα ανάγλυφα διακοσμητικά κοινά και σε άλλες οθωμανικές κρήνες της επαρχίας που είναι σύμβολα αποτρεπτικότητας δηλ. απομάκρυνσης του πνεύματος του κακού που δεν πρέπει να μολύνει το νερό.
Συγκεκριμένα στην πρόσοψη της κρήνης είχαμε. Πάνω από το τόξο τρεις κύκλους στους οποίους εγγράφονται ανάγλυφα κοσμήματα. Οι πέτρες με τους δυο ακραίους κύκλους έχουν χαθεί σήμερα.
Αυτοί οι ακραίοι χαμένοι σήμερα κύκλοι εσωτερικά σχημάτιζαν από ένα μεγάλο εξάγωνο ή άστρο του Δαυίδ ή σφραγίδα του Σολομώντα και μέσα σχηματιζόταν άλλα μικρότερα που φαίνονται και σαν αλληλοτεμνόμενα εξάγωνα αλλά και σαν εξάκτινα.
Το εξάγωνο στα ισλαμικά γεωμετρικά σχήματα είναι το σύμβολο του ουρανού. Εδώ πράγματι βλέπουμε (στα δυο χαμένα σχήματα) επτά μικρότερα εξάγωνα ένα στο κέντρο και τα άλλα γύρω γύρω που αντιστοιχούν στον ήλιο και τους έξι πλανήτες. Την ίδια αντιστοιχία βλέπουμε και σε κάθε εξάγωνο όπου οι έξι κορυφές του κάθε ενός αντιστοιχούν στους έξι πλανήτες με τον έβδομο τον ήλιο στο κέντρο τους. Για το μεγάλο εξάγωνο χρησιμοποιώντας και τα ενδιάμεσα σημεία ανάμεσα στις κορυφές μπορούμε να αντιστοιχήσουμε τα δώδεκα ζώδια.
Ο κεντρικός κύκλος έχει εγγεγραμμένη είδος εξάλφας με αλληλοτεμνόμενα τρίγωνα και φυτική διακόσμηση ανάμεσα στα εξωτερικά σκέλη των τριγώνων.
Η εξάλφα λέγεται και σφραγίδα του Σολομώντος γιατί συνδέεται με τον Σολομώντα που οι μουσουλμάνοι τον έχουν σαν προφήτη και μεγάλο θαυματοποιό. Στον λαϊκό τους πολιτισμό, θρύλοι για τα θαύματα του πήραν μυθικές διαστάσεις όπως για ένα δαχτυλίδι του που είχε πάνω του γραμμένο το μεγαλύτερο όνομα του θεού άγνωστο σε οιονδήποτε άλλο.
Σαν αποτέλεσμα την σφραγίδα του Σολομώντα χρησιμοποιούσαν οι μουσουλμάνοι από την Ινδία μέχρι την Ισπανία σαν διακοσμητικό όπως στον πυθμένα των σκευών που χρησιμοποιούσαν για πόση, στα κέρματα, σε τζαμιά και άλλα κτίρια, και αλλού.
Αυτή έδινε στον Σολομώντα την δύναμη να διατάζει τους δαίμονες και τα τζίνια και να συνομιλεί με τα ζώα.
Μια αραβική ιστορία λέει ότι ο δαίμονας Sakhr παραπλάνησε μια αδελφή του Σολομώντα να του δώσει το δαχτυλίδι. Ο Σάκχρ κυβέρνησε στη θέση του για 40 μέρες (ή χρόνια κατά άλλες παραλλαγές ) ενώ ο Σολομώντας περιπλανιόταν στη χώρα μέσα στη φτώχεια. Τελικά ο Σάκχρ πέταξε το δαχτυλίδι στη θάλασσα που το κατάπιε ένα ψάρι που το έπιασε ένας ψαράς και το προμήθευσε στον Σολομώντα. Σαν τιμωρία ο Σάκχρ εξαναγκάστηκε να χτίσει για τον Σολομώντα ένα μεγάλο τζαμί.
Ο θρύλος του δακτυλιδιού που ρίχνεται στην θάλασσα και βρίσκεται μετά μέσα σε ένα ψάρι, έχει αντληθεί από την ιστορία του δακτυλιδιού του Πολυκράτη της Σάμου που αφηγήθηκαν ο Ηρόδοτος (iii.41), ο Στράβωνας (xiv. 638) και άλλοι. Οι άραβες μετά έδωσαν το όνομα της σφραγίδας του Σολομώντα στο εξάγωνο αστέρι που χαράχτηκε στον πυθμένα των κυπέλλων για πόση.( Joseph Jacobs,M.Seligsohn)
Σύμφωνα λοιπόν με την ιστορία που αφηγείται ο Ηρόδοτος :
Ο τύραννος της Σάμου Πολυκράτης ήταν πολύ τυχερός άνθρωπος. Ποτέ του δεν δοκίμασε συμφορά ή αποτυχία.
Αυτό δεν άρεσε στο φίλο του Άμασι (Φαραώ της Αιγύπτου), γιατί πίστευε, πως οι πολύ ευτυχείς δεν έχουν καλό τέλος. Του έγραψε λοιπόν να δοκιμάσει θεληματικά μια λύπη.
Παραδέχτηκε ο Πολυκράτης του φίλου του τη συμβουλή, κι ένα απομεσήμερο, με φίλους πολλούς, τράβηξε με πλοίο ανοιχτά στο πέλαγος. Εκεί έβγαλε το πολύτιμο δαχτυλίδι του, έργο ξακουστού τεχνίτη, που το χρησιμοποιούσε και για σφραγίδα του, και με μεγάλη λύπη το πέταξε στη θάλασσα.
Μα δεν πέρασαν 5-6 μέρες και το δαχτυλίδι βρέθηκε. Κάποιος φτωχός ψαράς, ψαρεύοντας, έπιασε ένα ψάρι διαλεχτό και μεγάλο. Ελπίζοντας βασιλική πληρωμή, το πήγε στο παλάτι. Τη στιγμή, που ο μάγειρας καθαρίζοντάς το, έσκισε το στομάχι του, βρήκε το δαχτυλίδι-βούλα και χάρηκε. Την ίδια χαρά δοκίμασε κι ο Πολυκράτης άμα του το παράδωσε.
Όλο αυτό το περιστατικό το έγραψε στον Άμασι. Αυτός βέβαιος πια για την μελούμενη δυστυχία του φίλου του, έκοψε τις σχέσεις, μη θέλοντας να λυπηθεί και ο ίδιος εξ αιτίας του..
Όμως βγήκαν σωστοί οι φόβοι του Άμασι. Ήταν τραγικό στ' αλήθεια το τέλος του Πολυκράτη. Ξοδεύοντας μεγάλα ποσά για τους μισθούς των ξένων, που τον φυλούσαν, φτώχεψε και μετά περιπέτειες με διαταγή του Πέρση βασιλιά, τον ανασκολόπισε ο τύραννος των Σάρδεων

Εδώ λοιπόν βλέπουμε πίσω από μια τυπική οθωμανική κρήνη και τους συμβολισμούς της, την επιστροφή στην Κρήτη μετά από ένα μεγάλο κύκλο, στοιχείων του ελληνικού πολιτισμού μετασχηματισμένων από τους Άραβες και δανεισμένων από τους μουσουλμάνους Οθωμανούς, είτε σαν ιστορίες όπως αυτή του Πολυκράτη που οι Άραβες μετέτρεψαν σε ιστορία του Σολομώντα, είτε σαν ιερή γεωμετρία και αριθμολογία των Πυθαγορείων ή φιλοσοφία των Νεοπλατωνιστών που πέρασαν μέσω Αράβων και Περσών στους Οθωμανούς

Από αυτό το πέρασμα από τον Πυθαγόρα και την ιστορία του Πολυκράτη στον αραβικό θρύλο για το Σολομώντα εμπνεύστηκα τις πιο κάτω απεικονίσεις

















Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Αναγνώστες